Mentale vaardigheden zijn de vaardigheden die je behulpzaam zijn om innerlijke processen te sturen. Voorbeelden van deze vaardigheden zijn:
Concentratie/focus
Om geïnspireerd te spelen heb je concentratie nodig. Het ene moment word je meer afgeleid dan het andere. Een goede concentratie stelt je in staat je aandacht voor langere tijd te richten. Maar wat is aandacht eigenlijk? En wat gebeurt er tijdens spanning met je aandacht? Inzichten in aandachtsprocessen en oefening geven je de mogelijkheid je concentratie/ focus te verbeteren.
Spanningsregulatie
Je spel aan een ander laten horen is spannend. Deze spanning kan bijdragen aan een goede performance, maar kan ook je spel verstoren. De ideale hoeveelheid spanning verschilt niet alleen per individu, maar ook per instrument. Een slagwerker kan bijvoorbeeld onder grotere fysieke spanning presteren dan een violist. Weet je wat voor jou de optimale hoeveelheid spanning is? Met oefeningen in spanningsregulatie kom je steeds dichter bij jouw optimale spanningsniveau. Een optimaal spanningsniveau is een voorwaarde om geïnspireerd en in flow te spelen. Daarnaast kan het van belang zijn te weten waar je spanningen vandaan komen en te onderzoeken wat je diepere drijfveren zijn om op het podium te staan.
Zelfspraak
Zelfspraak is je innerlijke stem die je, vaak onbewust, vergezelt gedurende de dag. Deze zelfspraak is van grote invloed op hoe je je voelt en wat je doet (of niet doet). Veel musici hebben last van een innerlijke stem die voortdurend aan het beoordelen én veroordelen is. De negatieve zelfspraak is sterk aanwezig bij faalangst: het is niet goed genoeg, ik kan het niet, ik begrijp het niet. Of: de ander is veel beter. Wat vindt hij/zij van mij, van mijn spel?
Er zijn veel methodes om met deze innerlijke zelfspraak om te leren gaan.
Als je je bewust bent van je innerlijke stem kan deze juist een leidraad worden om belemmeringen op te sporen en een kompas om je richting te geven in spannende situaties.
Mindfulnessvaardigheden
Tijdens stressmomenten ben je geneigd om automatisch en onbewust te reageren (vechten, vluchten of bevriezen). Door het trainen van mindfulness verhoog je je bewustzijnsniveau en ben je in staat om deze automatische piloot voor te zijn. Deze bewustzijnstoestand geeft je een scala aan mogelijkheden om te antwoorden op stresssituaties.
Doelen stellen
De partituur ligt klaar, maar je komt er maar niet toe er aan te beginnen. Je hebt last van uitstelgedrag.
Of je oefent je suf waardoor de inspiratie verdwijnt en je niet alleen de techniek van een lastig loopje hebt ingesleten, maar ook de fysieke spanning. Een goede voorbereiding is belangrijk om te pieken op het moment dat het nodig is. Met behulp van het specificeren van verschillende typen doelen geef je jezelf de energie en de goede focus om je spel te optimaliseren.
Expressievaardigheden
Emoties en gevoelens spelen een grote rol bij het musiceren; muziek is de taal van het hart. Binnen de sportpsychologie heeft Hanin veel onderzoek gedaan naar de invloed van emoties op optimaal presteren. Met behulp van het zogenaamde IZOF-model van Hanin brengen we in kaart welke emoties en in welke intensiteit deze emoties bijdragen aan de vrijheid en de expressie in je spel. Daarnaast kun je verschillende visualisatietechnieken inzetten voor het vergroten van je expressie.
Auditievaardigheden
Een auditie vraagt om andere technieken dan het geven van een concert. Je hebt enkele minuten tot je beschikking om te laten horen wat je kan. Hoe je piekt op precies het goede moment is een kunst die je kunt leren. Evenals de kunst om snel te switchen tussen de verschillende auditiefragmenten. Als je auditie gaat doen wil je natuurlijk ook graag de plek waar je voor auditeert veroveren. Competitie speelt een rol en je hebt iets te winnen of te verliezen. Naast het trainen van de technieken om optimaal te presteren is het dan belangrijk om ook je mentale weerbaarheid te vergroten en te weten hoe je zelfvertrouwen opbouwt.
Samenspelvaardigheden
Vanaf het eerste moment dat mensen samenspelen ontstaat een dynamisch proces. Een groepsproces doorloopt verschillende stadia. Deze stadia kunnen jouw spel beïnvloeden. Ben je je bewust van jouw rol in het samenspel? Vragen omtrent het ontwikkelen van een hecht team en invulling van leiderschap kunnen ook aan de orde komen.
Voor meer informatie over trainingen klik hier.